*fidel/a UV

*fidela

1.
(iu) Plenumanta kun konstanta akurateco kaj sindoneco la faritajn promesojn; ne trompanta la konfidon de iu; ne perfida: kiu do el ĉiuj viaj servantoj estas tiel fidela, kiel David [1]; li estis homo fidela, kaj diotima [2]; la Judoj restis fidelaj al sia reĝo [3]; vi […] estas fidela al li kiel hundo [4]; forta kaj fidela en sia kredo [5]; fidela ĝis la morto [6]; la feliĉo restas fidela al mi [7]; nigrabluaj fidelaj (esprimantaj fidelecon) okuloj [8]; Zamenhof mem restis fidela al sia gvida ideo, ke la progresigo de Esperanto ne devas esti ligita al unu persono [9]; resti fidela al la principo dubi pri ĉiu kaj ĉio [10]; multjara fidela komunisto [11]; amiko fidela estas trezoro plej bela PrV . VD:fidinda, konfidebla, lojala
2.
(io) Konforma al originalo aŭ al vero, ekzakta: tiuj vortoj estas fidelaj kaj veraj [12]; atestanto fidela kaj vera [13]; fidela al la […] ŝablono [14]; jen mia fidela raporto [15]; versa traduko, kelkfoje simpliga, kelkfoje ne tre fidela [16]. VD:aŭtenta, kredinda, vera2
angle:
faithful, trustworthy 1. loyal, trusty 2. accurate, exact
beloruse:
1. верны, адданы 2. верагодны, дакладны, пэўны, надзейны
bulgare:
верен
ĉeĥe:
věrný
ĉine:
[zhōng], 忠实地 [zhōngshíde], 忠心 [zhōngxīn], 可信任 [kěxìnrèn], 忠实 [zhōngshí], 荩 [jìn], 坚贞 [jiānzhēn]
france:
fidèle (adj.), loyal, conforme (fidèle), précis (fidèle)
germane:
treu 1. treu 2. getreu
hispane:
fiel
hungare:
1. hű, hűséges 2. 
ide:
fidela
indonezie:
1. berbakti, dapat dipercaya, loyal, patuh, tepercaya, setia, taat 2. akurat, persis, tepat
japane:
忠実な [ちゅうじつな], 誠実な [せいじつな], 節操の堅い [せっそうのかたい], 貞節な [ていせつな], 事実を曲げない [じじつをまげない]
nederlande:
trouw
okcidentfrise:
trou
portugale:
1. fiel, leal 2. fiel, leal, seguro
ruse:
1. верный, преданный 2. точный, верный, достоверный
slovake:
verný
ukraine:
вірний, відданий

fideleco

1.
Kvalito de tiu kiu agas fidele: repagu al ĉiu laŭ lia justeco kaj fideleco [17]; ili estas generacio perfida, infanoj, kiuj ne havas en si fidelecon [18]; ĉu mi povas fidi la fidelecon de la soldatoj [19]? ili venis ĉiuj senescepte, ne tiom pro la spektaklo mem, kiom por montri al la cezaro post la lasta incidento sian fidelecon [20]; fideleco al la kredo de niaj prapatroj [21]; kun li mi edziniĝis, al li mi ĵuris fidelecon [22].
2.
Konformeco al originalo aŭ vero: ne povante juĝi la fidelecon al la originalo, mi havas la impreson, ke Berveling celas precizigi ĉion, kio ĉe Zamenhof restis ambigua, svaga aŭ eĉ rekte erara [23]; fideleco al […] tradicioj [24].
angle:
fidelity, loyality, faithfulness
beloruse:
вернасьць, адданасьць
ĉeĥe:
věrnost
ĉine:
長情 [chángqíng]
france:
fidélité
germane:
Treue
hungare:
hűség
ide:
fideleso
indonezie:
1. kebaktian, keloyalan, loyalitas, kepatuhan, kepercayaan, kesetiaan, ketaatan 2. keakuratan, kepersisan, ketepatan
japane:
忠実 [まめ], 誠実 [せいじつ], 節操 [せっそう]
nederlande:
trouw
slovake:
vernosť
ukraine:
вірність, відданість, точність, вірогідність

fidelulo

1.
Homo fidela: li aŭskultis la petojn de la lasta areto de siaj fideluloj [25]; la fidelulo de la reĝo marŝis plu, li marŝadis tiom, ke fine li atingis Sunleviĝlandon [26]; ne fidu fidelulon, fidu propran okulon PrV .
2.
REL Fidela ano de religia grupo; aktiva adepto kontraste al malfidelulo: malaperis piuloj kaj maloftiĝis fideluloj inter la homidoj [27]; oni anoncis al la fideluloj, en la templo de Astarte, ke Kama mortis [28].
angle:
believer
beloruse:
1. прыхільнік 2. вернік
bulgare:
верен човек, приближен
ĉeĥe:
věrný člověk
france:
2. fidèle (subst.)
germane:
Getreuer
hungare:
hívő, hűséges ember
indonezie:
1. orang berbakti, orang loyal, orang patuh, orang percaya, orang setia, orang taat 2. orang beriman
japane:
誠実な人 [せいじつなじん], 忠実な人 [ちゅうじつなじん]
slovake:
verný človek
ukraine:
вірна, віддана людина, благовірний (ім.)

malfidela

Trompa, ne fidela: malfidela administratoro, kiu ŝtelis [29]; mi volis puni la malfidelan virinon [30]; (figure) la malfidelaj, nereteneblaj sunradioj [31]; nur la komplete malfidelaj homoj insistas, ke ni ĵuru al ili fidelon, por la fidelaj sufiĉas klare eldirita vorto [32].
angle:
unfaithful
beloruse:
няверны, неправаверны, здрадны
ĉeĥe:
nevěrný, zrádný
ĉine:
不忠誠 [bùzhōngchéng], 不老实 [bùlǎoshí], 不忠实 [bùzhōngshí]
france:
infidèle (adj.), adultère (adj.), déloyal, pas fidèle (adj.), imprécis (pas fidèle), inconstant, parjure (adj.), volage (adj.)
germane:
untreu, treulos
indonezie:
tidak berbakti, tidak loyal, tidak patuh, tidak percaya, tidak setia, tidak taat
japane:
不誠実な [ふせいじつな], 不貞な [ふていな], 背信の [はいしんの], 不忠の [ふただしの]
nederlande:
ontrouw
ruse:
неверный (изменник)
slovake:
neverný
ukraine:
невірний, віроломний

malfideliĝi

Sin montri malfidela: tiuj virinoj […] ne malfideliĝos al siaj edzoj [33]. VD:apostatiĝi, defali, deturniĝi, perfidi, transkuri
beloruse:
здраджваць
france:
abandonner (renier sa fidélité envers), trahir (renier sa fidélité envers)
germane:
untreu werden
hungare:
hűtlenné válik
indonezie:
menjadi tidak berbakti, menjadi tidak loyal, menjadi tidak patuh, menjadi tidak percaya, menjadi tidak setia, menjadi tidak taat, berkhianat
japane:
節を曲げる [せつをまげる], そむく, 裏切る [うらぎる]
nederlande:
ontrouw worden
ruse:
изменить (предать)
ukraine:
виявити невірність, віроломство, зрадити

malfidelulo

1.
Homo malfidela, malkonstanta, nefidinda: li havis tro […] da rilatoj kun la malfideluloj kaj malamikoj [34]; ĉe la kolumo ŝi ĉiufoje malkovras fremdajn harojn, kaj ŝi priblekas la malfidelulon [35].
2.
REL Eksterulo rilate al fideluloj de iu religio; sendiulo aŭ alireligiano: la dioj montros sian forton kontraŭ la malpieco de la malfideluloj [36]; tra la epokoj, la religiuloj ĉiam invokis dian mandaton por masakri malfidelulojn [37]. VD:herezulo, pagano, profanulo
34. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XV
35. L. Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, 1974
36. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XVI
37. M. Parenti: La mito de Tibeto, MAS, 2008-04-29
beloruse:
здраднік, няверны (наз.)
ĉeĥe:
zrádce
france:
infidèle (subst.) 2. mécréant (subst.)
germane:
Untreuer, Treuloser
indonezie:
1. orang yg tidak berbakti, orang yg tidak loyal, orang yg tidak patuh, orang yg tidak percaya, orang yg tidak setia, orang yg tidak taat, pengkhianat 2. orang kafir, orang yg tidak beriman
japane:
不実な人 [ふじつなじん], 不貞者 [ふていしゃ], 背信者 [はいしんしゃ], 不忠者 [ふちゅうもの]
ruse:
неверный (как сущ., изменник)
slovake:
zradca

verfidela

Ne devianta de la vero, fidele esprimanta la veron, verema: la verfidela historiisto Turpín [38]; la aŭtoro de tiuj verfidelaj linioj [39].
38. Cervantes, tr. Fernando de Diego: La inĝenia hidalgo don Quijote de La Mancha, Parto 1ª, ĉap. 6ª
39. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉap. 5a
angle:
veracious
beloruse:
праўдалюбны, праўдзівы
ĉine:
逼真地 [bīzhēnde], 基于实事 [jīyúshíshì], 现实 [xiànshí]
germane:
wahrheitsgetreu
indonezie:
bersih hati, ikhlas, jujur, tulus, tulus hati, tulus ikhlas
ruse:
правдивый

administraj notoj